Αντιμετώπιση υψηλών ποσοστών αναλφαβητισμού στην Ελλάδα

Αντιμετώπιση υψηλών ποσοστών αναλφαβητισμού στην Ελλάδα

Αρ. Πρωτ. 7394/07.10.08

Προς Υπουργό
- Εθνικής Παιδείας & Θρησκευμάτων


Ο αναλφαβητισμός εξακολουθεί και αποτελεί τον 21ο αιώνα ένα σοβαρό πρόβλημα που πλήττει όχι μόνο τις υπό ανάπτυξη χώρες, αλλά και τις σύγχρονες κοινωνίες. Στην Ελλάδα σήμερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής πληθυσμού, που έγινε το 2001, ένας στους δέκα πολίτες δεν έχει τελειώσει το Δημοτικό Σχολείο. Το ένα τρίτο του πληθυσμού της χώρας που έχει περατώσει τις σπουδές του στο Δημοτικό Σχολείο γνωρίζει γραφή και ανάγνωση, ενώ περισσότεροι από 360.000 Έλληνες δεν γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση.

Παρά το γεγονός ότι από το 1979 θεσμοθετήθηκε στην Ελλάδα η 9χρόνη υποχρεωτική εκπαίδευση, οχτώ χιλιάδες μαθητές εγκαταλείπουν το σχολείο κάθε χρόνο. Ο αναλφαβητισμός καταγράφεται από τους ειδικούς ως χαρακτηριστικό κυρίως των αγροτικών πληθυσμών, ενώ παρατηρείται ακόμα και στις μικρές ηλικίες των 15-25 ετών ανεξαρτήτως φύλου. Επιπλέον είναι χαρακτηριστικό των κοινωνικά ασθενέστερων όπως είναι οι μετανάστες, οι μειονότητες, οι παλιννοστούντες, οι φυλακισμένοι.
Το χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης στην χώρα μας εντοπίζεται στην κεντρική και βόρεια Ελλάδα, με τα υψηλότερα ποσοστά αναλφαβητισμού να σημειώνονται στους νομούς Ροδόπης, Ευρυτανίας, Ξάνθης, Καρδίτσας και Γρεβενών και κυμαίνονται από 63% έως 67%. Σε πανελλήνιο επίπεδο, το επίπεδο εκπαίδευσης του πληθυσμού σε ποσοστό 41% κυμαίνεται από τον αναλφαβητισμό έως την αποφοίτηση από το γυμνάσιο ή κάποιο επαγγελματικό λύκειο.
Τον 21ο αιώνα στις δυτικές χώρες το πρόβλημα του αναλφαβητισμού εντοπίζεται τόσο στους οργανικά αναλφάβητους, δηλαδή στους ανθρώπους που δεν έχουν διδαχθεί ποτέ ανάγνωση και γραφή όσο και στους λειτουργικά αναλφάβητους, δηλαδή στους ανθρώπους με στοιχειώδεις γνώσεις που εγκατέλειψαν νωρίς το σχολείο και δεν καλλιέργησαν ποτέ τις γνώσεις τους με αποτέλεσμα να ατονήσουν και να μην μπορούν να λειτουργήσουν στην σύγχρονη κοινωνία της γνώσης και της τεχνολογίας.
Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα στοιχεία που προκύπτουν από τις δύο τελευταίες απογραφές, του 1991 και του 2001, σύμφωνα με τις οποίες το 11,7% των νέων ηλικίας 20-24 και το 17% νέων ηλικίας 29-34, κατά τη διάρκεια πραγματοποίησης των απογραφών, δεν ολοκλήρωσαν την 9χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση, παρά το γεγονός ότι είχε θεσμοθετηθεί όταν και βρίσκονταν σε σχολική ηλικία.
Η χώρα μας βρίσκεται πλέον δεσμευμένη και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς σύμφωνα με τους στρατηγικούς στόχους της Λισσαβόνας, στόχος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εκπαίδευσης είναι μέχρι το 2010 να μειωθεί κατά το ήμισυ ο αριθμός των μαθητών που εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευσή τους στο σχολείο.
Στην σύγχρονη εποχή των ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων παρατηρούνται πλέον φαινόμενα ψηφιακού-τεχνολογικού αναλφαβητισμού, καθώς ακόμα και η στοιχειώδης ικανότητα χρήσης των ηλεκτρονικών υπολογιστών αποτελεί το μέσο ανεύρεσης, διοχέτευσης και χειρισμού πληροφοριών. Ανησυχητικά είναι και τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας σύμφωνα με τα οποία το 73% των Ελλήνων πολιτών δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ το διαδίκτυο, ενώ μόλις το 22% του πληθυσμού έχει πρόσβαση σε αυτό.

Κατόπιν τούτων, ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

- Τι μέτρα προβλέπεται να λάβει το αρμόδιο Υπουργείο προκειμένου να μειωθούν σε πανελλαδικό επίπεδο τα ποσοστά των μαθητών που εγκαταλείπουν το σχολείο πριν ακόμα ολοκληρώσουν την 9χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση και να είναι και συνεπής απέναντι στις δεσμεύσεις της και απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση;

- Σκοπεύει το αρμόδιο Υπουργείο να λάβει μέτρα, ώστε να ενημερωθούν οι ενήλικες πολίτες που εγκατέλειψαν το σχολείο πριν ολοκληρώσουν την 9χρονη υποχρεωτική εκπαίδευσή τους, και επιθυμούν να επιστρέψουν στα μαθητικά θρανία;

- Τι μέτρα σκοπεύει να λάβει το αρμόδιο Υπουργείο, ώστε να προλάβει στο μέλλον φαινόμενα ψηφιακού-τεχνολογικού αναλφαβητισμού στην χώρα μας, καθώς ήδη η Ελλάδα έχει μεγάλα ποσοστά πληθυσμού που δεν χρησιμοποιεί τις νέες τεχνολογίες;

 

Απάντηση Υπουργείου